BIẾT QUA VỀ HỎA TIỂN

tka23 post

Hỏa tiển Redstone của chương trình Mercury

Mô hình hỏa tiển

(Hán-Việt: hỏa tiễn) là một vũ khí bay, có hoặc không có điều khiển, chỉ sử dụng một lần, chuyển động nhờ sức đẩy theo nguyên tắc phản lực do khí phụt ra từ động cơ hỏa tiển (xem thêm Định luật 3 Newton).

Trong tiếng Anh, người ta phân biệt hai loại hỏa tiển .

Loại thứ nhất là rocket dùng nhiên liệu rắn và không có điều khiển.
Loại thứ hai là missile, có thể dùng nhiên liệu rắn hoặc lỏng và có hệ điều khiển.

Tuy nhiên, sự phân biệt này chỉ áp dụng đối với trường hợp các vũ khí, chứ không áp dụng đối với các hỏa tiển dân sự hoặc hỏa tiển dùng để phóng phi thuyền lên quỹ đạo.

Có rất nhiều loại hỏa tiển và có nhiều cỡ khác nhau, từ loại rất nhỏ đến các loại lớn như các hỏa tiển dùng để phóng các phi thuyền.

Từ nguyên

Từ ngữ Hán-Việt "hỏa tiễn"

("hỏa" có nghĩa "lửa", "tiễn" có nghĩa " mũi tên"). Hỏa tiễn ban đầu là những mũi tên buộc liều cháy. Mũi tên được phóng đi (chẳng hạn bằng cung) đem theo lửa để đốt mục tiêu. Loại "hỏa tiễn" này khác hoàn toàn với hỏa tiễn hiện nay: lấy "hỏa" đẩy "tiễn" đi. Người ta đã dùng từ "tên lửa" hay "hỏa tiễn" để chỉ thứ đạn phản lực chỉ vì chúng cũng để lại cái đuôi sáng như hỏa tiễn thời cổ.

Các thành phần căn bản

Đầu đạn: là thành phần chứa chất nổ (chất nổ ,đầu đạn hạt nhân), hiệu quả của hỏa tiển phụ thuộc vào hiệu quả tiêu diệt mục tiêu của đầu đạn tại mục tiêu xác định.
Thân có hình dạng khí động: Là hình dạng thiết kế tạo cho thân hỏa tiển có lực cản không khí nhỏ nhất để có thể bay xa.
Hệ thống điều khiển: Là hệ thống giữ cho hỏa tiển ổn định trong khi bay (con quay, cánh hỏa tiển) và tác động làm thay đổi hướng và độ cao của hỏa tiển theo tín hiệu nhận được từ hệ thống chỉ huy ,để bay đến mục tiêu cần tiêu diệt.
Hệ thống dẫn đường:lazer, ra đa,cảm ứng hồng ngoại
Hệ thống đẩy: Là hệ thống cung cấp lực đẩy cho hỏa tiển , thông thường nó là các động cơ phản lực....
Cơ cấu bảo hiểm và điểm hỏa: Là bộ phận làm cho đầu đạn của hỏa tiển hoạt động tại một thời điểm nhất định theo yêu cầu.
Hệ thống cung cấp điện: Là hệ thống tạo ra điện thế cung cấp cho các hệ thống làm việc như: hệ thống dẫn hướng, hệ thống điều khiển, cơ cấu bảo hiểm và điểm hỏa hoạt động, v.v..
Nhiên liệu: nhiên liệu rắn, hydro lỏng , oxi lỏng ,cồn ...

Phân loại haỏ tiển

Có thể phân loại theo nhiều tiêu chuẩn :

Theo công dụng

Hỏa tiển chiến đấu
Hỏa tiển huấn luyện
Hỏa tiển nghiên cứu khoa học
Hỏa tiển vũ trụ để du hành vũ trụ (còn gọi là hỏa tiển mang, hỏa tiển đẩy hay hỏa tiển chuyển tải)

Theo hệ thống điều khiển

Hỏa tiển có điều khiển: quỹ đạo bay hoặc các tham số khác được hiệu chỉnh trong khi bay, có thể được điều khiển theo nhiều phương thức như theo chương trình cài đặt sẵn (tự lập), điều khiển từ xa, tự dẫn...
Hỏa tiển không điều khiển: không có tác động nào hiệu chỉnh quỹ đạo và các tham số khi bay.

Theo số tầng

Hình ví dụ về hỏa tiển nhiều tầng

Hỏa tiển một tầng
Hỏa tiển nhiều tầng

Khi hỏa tiển đang họat động, nhiên liệu giảm dần, khiến cho trọng lượng vô ích (phần vỏ của bình chứa nhiên liệu ) tăng dần lên. Vì thế càng về cuối hành trình, hiệu suất sức đẩy của hỏa tiển giảm đi. Vì thế khi thiết kế hỏa tiển, thùng nhiên liệu được ráp bởi nhiều phần (gọi là các tầng), và chúng được vứt khỏi hỏa tiển khi nhiên liệu trong phần đó vừa cạn

Do vậy loại hỏa tiển này phần cánh dẫn hướng thường nằm ở phía trước, và trên mỗi tầng đều có các cánh ổn định để thay thế cho các cánh trên các tầng bị mất

Theo đầu đạn

Hỏa tiển mang đầu đạn hạt nhân
Hỏa tiển mang đầu đạn thông thường

Theo tầm hoạt động

Hỏa tiển tầm ngắn
Hỏa tiển tầm trung
Hỏa tiển tầm xa
Hỏa tiển vượt đại châu (còn gọi là hỏa tiển đạn đạo liên lục địa có thể bắn đến mọi điểm trên Trái Đất)

SRBM - Short Range Ballistic Missile < 1,000 km

MRBM - Medium Range Ballistic Missile 1,000-2,500 km

IRBM - Intermediate Range Ballistic Missile 2,500-3,500 km

LRICBM - Limited Range Intercontinental Ballistic Missile 3,500-8,000 km

FRICBM - Full Range Intercontinental Ballistic Missile 8,000-12,000 km

(Theo http://www.fas.org/)

Theo nhiệm vụ

Hỏa tiển chiến lược: là loại hỏa tiển đạn đạo loại lớn mang đầu đạn hạt nhân sức huỷ diệt lớn dùng để huỷ diệt các thành phố, cơ sở hạ tầng... của đối phương, sự huỷ diệt của nó có vai trò quyết định kết cục chiến tranh. Đương lượng nổ của đầu đạn hỏa tiển chiến lược phải tính bằng megaton.
Hỏa tiển chiến thuật: mang đầu đạn hạt nhân để tiêu diệt các lực lượng quân sự của đối phương trong một khoảng chiến trường nhỏ hẹp, đương lượng nổ chỉ tính bằng kiloton.

Theo đặc tính quỹ đạo và đặc điểm cấu tạo

Hỏa tiển đạn đạo (còn gọi là đường đạn): là loại hỏa tiên có phần lớn quỹ đạo tuân theo phương trình của vật dưới tác động của trường trọng lực. Loại hỏa tiển này không bị tác động bởi lực nâng khí động học, thường được phóng thẳng đứng vượt ra khỏi tầng khí quyển đậm đặc và xâm nhập vũ trụ như một phi thuyền.
Hỏa tiển hành trình còn gọi là hỏa tiển cruise, hỏa tiển có cánh hay hỏa tiển tuần kích: là loại hỏa tiển có bay trong phạm vi tầng khí quyển thấp, luôn chịu tác động của lực nâng khí động học, bay theo cao độ địa hình.

Theo nơi phóng và vị trí mục tiêu

Hỏa tiển đất đối đất
Hỏa tiển đất đối không
Hỏa tiển đất đối hải
Hỏa tiển hàng không (gồm 3 loại: Hỏa tiển không đối không, Hỏa tiển không đối đất, Hỏa tiển không đối hải)
Hỏa tiển hải đối không

Theo đối tượng tác chiến

Hỏa tiển phòng không
Hỏa tiển chống tăng
Hỏa tiển chống ra-đa
Hỏa tiển chống Hỏa tiển
Hỏa tiển chống ngầm (còn gọi là ngư lôi)

NGƯỜI CHỜ LÂU

Saturday, December 22, 2012