Hỏa tiển đạn đạo
tka23 post
Hỏa tiển đạn đạo (còn gọi là hỏa tiển đường đạn) là hỏa tiển có phần lớn quỹ đạo sau khi phóng theo các nguyên tắc của đường đạn học (tiếng Anh: ballistics)
phần quỹ đạo của hỏa tiển trong giai đoạn này bay không điều khiển
,theo phương trình vật chuyển động tự do trong trường trọng lực. Để đi
được xa thường hỏa tiển được phóng lên rất cao, quỹ đạo vượt ra khỏi
tầng khí quyển đậm đặc của Trái Đất và thâm nhập khoảng không vũ trụ.
Điểm đặc trưng của hỏa tiển đạn đạo là được phóng theo phương thẳng
đứng.
Hỏa tiển đạn đạo bao gồm nhiều
loại hỏa tiển trong đó có hỏa tiển vũ trụ, là các hỏa tiển mang hay hỏa
tiển đẩy dùng để đưa tàu vũ trụ và các vệ tinh nhân tạo vào quỹ đạo
quanh Trái Đất ,và các loại hỏa tiển đạn đạo dùng trong quân sự.
Trong số các loại hỏa tiển đạn
đạo chỉ có hỏa tiển vũ trụ có vận tốc lớn nhất và đạt được vận tốc vũ
trụ cấp 1 (khoảng 7,9 km/giây tại cao độ 0), quỹ đạo của nó trở thành
quỹ đạo của vệ tinh nhân tạo, bay chung quanh Trái Đất theo các đường
ellipse ,với độ cao giảm rất chậm sau mỗi vòng quay.
Tất cả các loại hỏa tiển đạn
đạo khác , không phát triển được vận tốc vũ trụ cấp một nên ,chuyển động
của chúng là chuyển động "dưới quỹ đạo" (tiếng Anh: sub-orbital) là khi quỹ đạo của hỏa tiển không có khả năng thực hiện được một vòng quay xung quanh Trái Đất.
|
|
Lịch sử
Hỏa tiển đạn đạo đầu tiên là A-4,[1]
thường được gọi là hoả tiên V-2, được Phát xít Đức xử dụng trong thập
niên 1930 và 1940 dưới sự lãnh đạo của Wernher von Braun.Lần phóng thành
công đầu tiên của V-2 diễn ra ngày 3 tháng 10 năm 1942 và bắt đầu đưa
vào sử dụng ngày 6 tháng 9 năm 1944 tấn công vào Paris, tiếp đó là một
vụ tấn công vào London hai ngày sau đó. Tới cuối Thế chiến II, tháng 5 năm 1945, hơn 3,000 hoả tiên V-2 đã được phóng đi.
Tổng cộng 30 quốc
gia đã khai hoạt động các hoả tiên đạn đạo. Việc phát triển vẫn đang
tiếp diễn, với khoảng 100 chuyến bay thử nghiệm (không gồm những cuộc
thử nghiệm của) năm 2007, bởi Trung CỘNG , Iran và Liên bang Nga
Năm 2010 chính phủ Hoa Kỳ và Nga đã ký một hiệp ước cắt giảm kho vũ khí hoả tiên đạn đạo liên lục địa 
(ICBM) trong một giai đoạn 7 năm (tới năm 2017) xuống còn 1550 đơn vị mỗi nước.[2]
Quỹ đạo bay
Quỹ đạo của hoả tiên đạo quân sự có ba giai đoạn:
- Giai đoạn phóng: hoả tiên được phóng lên theo chiều thẳng đứng vượt qua tầng khí quyển đậm đặc , giai đoạn này kéo dài khoảng 3-4 phút hoả tiên sẽ đi vào khoảng không vũ trụ , hoả tiên tầm càng xa thì độ cao càng lớn và vận tốc tối đa càng cần phải gần đến vận tốc vũ trụ cấp 1 (đối với loại hoả tiên liên lục địa vận tốc đến 7 km/giây). Giai đoạn này hoả tiên đã dùng một đến hai tầng phóng hoả tiên với hầu hết nhiên liệu động cơ hoả tiên .
- Giai đoạn giữa: Khi đã ở trên khoảng không vũ trụ , hoả tiên dần dần xoay hướng để chuyển động ngang. Tại độ cao này không còn lực cản của khí quyển, không cần lực đẩy của động cơ ,hoả tiên gần như bay theo quy luật của vật bị ném lên ,trong trường trọng lực theo một quỹ đạo là một phần ellipse và đạt điểm cao nhất tại thời điểm giữa của giai đoạn này (hoả tiên đạn đạo liên lục địa có thể đạt đến độ cao 1.200 km).
- Giai đoạn này kéo dài khoảng 15-25 phút tuỳ theo tầm bắn của hoả tiên . Sau khi tới độ cao tối đa các đầu đạn sẽ được phóng ra phần còn lại của hoả tiên hết tác dụng. Sau đó đầu đạn mất dần độ cao và bắt đầu xâm nhập tầng khí quyển đậm đặc.
- Giai đoạn lao xuống mục tiêu: bắt đầu từ độ cao 100 km đầu đạn đi vào khu vực mục tiêu, càng lúc quỹ đạo càng mất dần chuyển động ngang và cuối cùng là lao xuống theo chiều thẳng đứng, giai đoạn này chiếm khoảng 2 phút và kết thúc khi chạm đất với tốc độ khoảng 1–4 km/giây.
Quỹ đạo đường đạn như trên cho phép hoả tiên đạn đạo đến được mục
tiêu rất xa vì phần lớn quỹ đạo diễn ra trong khoảng không vũ trụ không
có lực cản không khí, hoả tiên bay theo quán tính. Đối với hoả tiên liên lục địa là loại hoả tiên đạn đạo tầm xa , thực tế nó có thể bắn đến được mọi điểm trên Trái Đất.
Các kiểu hoả tiên
Các hoả tiên đạn đạo có thể có nhiều kiểu tầm hoạt động và mục đích
sử dụng, và thường được chia theo các đặc điểm dựa trên tầm hoạt động.
Nhiều kiểu mẫu đã được sử dụng bởi nhiều quốc gia để quy định các tầm
hoạt động của hoả tiên đạn đạo:
- Hoả tiên đạn đạo chiến thuật:
Tầm hoạt động trong khoảng 150 km và 300 km
- Hoả tiên đạn đạo tầm hoạt động chiến trường (BRBM): Tầm hoạt động thấp hơn 200 km
- Hoả tiên đạn đạo chiến trường
(TBM): Tầm hoạt động trong khoảng 300 km và 3,500 km
- Hoả tiên đạn đạo tầm ngắn
(SRBM): Tầm hoạt động 1,000 km hay thấp hơn
- Hoả tiên đạn đạo tầm trung
(MRBM): Tầm hoạt động trong khoảng 1,000 km và 3,500 km
- Hoả tiên đạn đạo tầm ngắn
- Hoả tiên đạn đạo tầm trung gian
(IRBM) hay Hoả tiên đạn đạo tầm xa 
(LRBM): Tầm hoạt động trong khoảng 3,500 km và 5,500 km - Hoả tiên đạn đạo liên lục địa
(ICBM): Tầm hoạt động lớn hơn 5,000 km
- Hoả tiên đạn đạo phóng từ tàu ngầm
(SLBM): Được phóng từ tàu ngầm mang hoả tiên đạn đạo (SSBN), tất cả các thiết kế hiện tại có tầm hoạt động liên lục địa.
Các hoả tiên đạn đạo tầm trung và tầm ngắn thường được gọi là chiến trường hay hoả tiên đạn đạo chiến thuật
(TBM). hoả tiên đạn đạo tầm trung thường được thiết kế để mang vũ khí
hạt nhân bởi trọng tải của chúng quá nhỏ với những loại chất nổ thông
thường và để có hiệu quả hoạt động (dù Hoa Kỳ có thể đang đánh giá ý
tưởng về hoả tiên liên lục địa được trang bị đầu nổ quy ước cho khả năng
tấn công toàn cầu từ trên không gần như lập tức dù có chi phí cao).
Các giai đoạn bay giống với ICBM, ngoại trừ việc các hoả tiên có tầm bắn thấp hơn 350 km không có giai đoạn bay ngoài khí quyển.
Hoả tiên giống hoả tiên đạn đạo
Một hoả tiên giống hoả tiên đạn đạo (cũng được gọi là hoả tiên bán
đạn đạo) là một loại hoả tiên có đường đạn thấp và/hay phần lớn là đạn
đạo nhưng có thể thực hiện những vận động trong khi bay hay những thay
đổi không mong muốn về hướng và tầm hoạt động.
Ở một đường đạn thấp hơn hoả tiên đạn đạo, một hoả
tiên giống hoả tiên đạn đạo có thể duy trì một tốc độ cao, nhờ thế khiến
mục tiêu có ít thời gian để phản ứng với cuộc tấn công, với nhược điểm
là giảm tầm hoạt động.
Iskander 
của Nga là một hoả tiên giống hoả tiên đạn đạo.[3]
hoả tiênNga Iskander-M bay ở tốc độ siêu âm 2,100–2,600 m/s (Mach 6 -
7) ở độ cao 50 km. hoả tiên Iskander-M nặng 4,615 kg mang theo một đầu
đạn 710 – 800 kg, với tầm hoạt động 480 km và đạt CEP 5 – 7 mét. Trong
khi bay nó có thể vận động ở những độ cao khác nhau và những quỷ đạo
khác nhau để tránh
các hoả tiên chống hoả tiên đạn đạo.[4][5]
Trung cộng gần đây đã chế tạo loại hoả tiên đạn đạo chống tàu đầu
tiên và duy nhất trên thế giới, phối hợp cả một phương tiện vận động tái
nhập (MaRV) với một hệ thống dẫn đường giai đoạn cuối, nó có thể điều chỉnh đường bay khi đến gần mục tiêu, và được cho cho là đã đưa vào sử dụng cuối năm 2010.
BKTT
__._,_.___
| Reply via web post | Reply to sender | Reply to group | Start a New Topic | Messages in this topic (1) |
No comments:
Post a Comment