BIẾT QUA VỀ TÀU ĐỆM KHÍ
tka23 post
Vài năm trở lại đây, một loại tàu thuỷ “đổ bộ” có cánh bay trên mặt
nước đã xuất hiện tại nhiều quốc gia trên thế giới. Nó được gọi là “ Tàu
đệm khí – Hovercraft”. Khi hoạt động , thân tàu hoàn toàn rời khỏi mặt
nước và chỉ còn chịu sức cản của không khí. Nó có thể chở được hàng trăm
người, hàng trăm tấn vũ khí, quân dụng . Với tốc độ hơn 40 hải lí/
giờ. Tàu đệm khí đã được nhà khoa học Sir Cockerell người Anh phát minh
ra từ năm 1959 và được sử dụng rộng rãi trong cứu nạn, thể thao dưới
nước, quan thuế, du lịch, quân sự... tại nhiều nước trên thế giới.
Tàu đệm khí
Vậy “ Tàu đệm khí” là gì và nguyên tắc hoạt động của nó như thế nào?
Sở
dĩ gọi là “ Tàu đệm khí” vì tàu này hoạt động là trên “đệm không
khí”. Lớp đệm không khí này được tạo ra bởi một luồng khí nén áp lực
cao do trên tàu phát ra, nâng con tàu lên, đẩy tàu lên cách mặt đất,
mặt nước một khoảng cách nhất định. Tàu di chuyển được nhờ sức đẩy của
động cơ hay cánh quạt. Tàu đệm khí là một trong những giải pháp thay thế
tàu đệm từ. Trong cả hai trường hợp, mục đích đệm này là để ngăn chặn
phương tiện không tiếp xúc với mặt đất, mặt nước. Trong khi tàu đệm từ
thực hiện việc này qua sử dụng từ trường, thì tàu đệm khí sử dụng đệm
không khí.
Thông thường, tàu đệm
khí được trang bị những chiếc quạt gió có công suất rất lớn. Khi quạt
chạy, không khí nén do những chiếc quạt này sinh ra theo đường dẫn hình
tròn ở chung quanh đáy tàu thổi xuống dưới mặt nước với áp lực rất lớn.
Theo nguyên lý phản lực, thân tàu nhận được một lực theo hướng lên
trên. Khi lực này đạt được độ lớn đủ sức đẩy trọng lượng thân tàu lên
thì thân tàu được nâng lên khỏi mặt nước. Lúc ấy ở giữa thân tàu và mặt
nước sẽ tạo một lớp đệm không khí. Sau đó chân vịt của tàu cắm theo hướng nghiêng vào trong nước hoặc chong chóng không khí để đẩy tàu chạy lên phía
trước.
Không
khí nén trong đệm không khí không ngừng tan đi, vì thế, để duy trì đệm
không khí cần phải xữ dụng công suất rất lớn. Hơn nữa, khi tàu di
chuyển trên mặt nước còn gây ra những đợt sóng tương đối lớn đồng thời
làm tung toé rất nhiều hoa sóng. Những hoạt động này đều tiêu hao không
ít năng lượng. Vì vậy, tàu đệm không khí tuy có thể nâng cao tốc độ
chạy, nhưng đòi hỏi phải có công suất rất lớn.
Tuy vậy, loại tàu này
có một ưu điểm rất lớn là vừa chạy trên nước, vừa chạy được trên cạn.
Khi chạy trên mặt đất, giữa tàu và mặt đất cũng tạo nên một đệm không
khí để nâng tàu lên. Do lớp đệm
này dày tới mấy mét, tàu có thể chạy một cách bình yên trên các con
đường gồ ghề, bùn lầy, trên thảo nguyên, sa mạc, đầm lầy hoặc trên mặt
biển đóng băng mà không gặp trở ngại gì. Ngoài máy trực thăng ra, đây là loại tàu có thể đi đến được nhiều nơi nhất và với tốc độ nhanh nhất. Tàu
Bob Windt của Mỹ chạy thử năm 1995 vận tốc 137.4 km/h. Tàu đệm khí được phát triển từ những năm 1959 ở Anh bởi
Saunder-Roe, cho mục đích dân sự vận chuyển hành khách. Tàu BHC SRN4,
tàu đệm khí dân sự lớn nhất thế giới có thể chở 418 hành khách và 60 ô
tô.
Trong quân sự, tàu đệm
khí thường được sử dụng trong mục đích đổ bộ, vận chuyển vũ khí quân
dụng với ưu điểm nhanh, linh động. Tàu đệm khí đổ bộ tân tiến nhất
trên thế giới hiện nay thuộc về hải quân Nga. Đó là tàu đổ bộ Zubz, được
trang bị cả hỏa tiển , pháo và súng máy.
Tàu đệm khí đổ bộ Zubr của Nga
Zubr (lớp Projekt
12322, NATO gọi là Pomornik) là tàu đệm khí đổ bộ lớn nhất thế giới, do
Viện thiết kế tàu TsMKB ở St. Petersburg thiết kế. Zubr có trọng tải
550 tấn, chiều dài 57,3 m, chiều rộng 25,6 m, tốc độ 60 hải lý/h, thủy
thủ đoàn 27 người.
Tàu được dùng để đổ bộ
binh sĩ các đơn vị đổ bộ đường biển tiền trạm và binh khí kỹ thuật lên
bờ biển, cũng như để yểm tr5ơ hỏa lực cho hoạt động trên bờ của các lực
lượng đó. Tàu này còn có thể huy động làm nhiệm vụ rải thuỷ lôi.
Zubr có khả năng
chuyên chở 3 xe tăng hạng trung hoặc 10 xe bọc thép chở quân hoặc 500
lính đổ bộ, có tốc độ di chuyển trên 63 hải lý/giờ. Vũ khí của tàu gồm
4 hệ thống hỏa tiển Igla-1M, 2 pháo tự động 30 mm , 2 bệ phóng rocket
140 mm MS-227.Zubr được trang bị cho Hải quân Liên Xô năm 1988, hiện
được sử dụng trong hải quân Nga (5 tàu), Ukraine (3 tàu) và Hy Lạp (4
tàu).
Hải quân Trung cộng
mua 04 tàu đệm khí của loại Zubr của Ukraine với trị giá 315 triệu USD,
nhằm tăng cường cho lực lượng Hải quân trên biển Đông (Hạm đội Nam Hải)
Hải quân Trung cộng
hiện đang thiếu trầm trọng các tàu đổ bộ tốc độ nhanh và hiện nay các
tàu đệm khí của Hải quân Trung cộng loại Jingsah II mới chỉ có khả năng chở tối đa 70. Vì vậy, Trung cộng đã mua 4 tàu đệm khí loại Zubr của Ucraina
Hai chiếc tàu đệm khí
lớp Zubr ( tên Mỹ gọi là Bison) đầu tiên sẽ được đóng tại một hãng đóng
tàu củaUkraine tại cảng Feodosia thuộc biển Đen. Hai chiếc tiếp theo sẽ
được đóng tại Trung công dưới sự giám sát của các kỹ thuật
viên Ukraine. Nhờ kích thước lớn, tàu này có thể hoạt động khi biển động
dễ dàng hơn so với tàu loại nhỏ.
Với vận tốc này, một
tàu Zubr có thể đi từ lục địa Trung Hoa đến Đài Loan, thả xuống 500 quân
rồi quay lại lục địa quốc trong ba tiếng. Mỗi ngày tàu có thể thực hiện
được 4 chuyến đi và về. Như vậy có nghĩa trong một ngày bốn chiếc có thể đưa qua Đài Loan được 8.000 quân.
Ngoài ra, tàu đổ bộ
Zubr có khu vực chở hàng rộng 4.300 sqft (400 mét vuông), và sức chứa
nhiên liệu đến 56 tấn. Tầm hoạt động xa đến 300 dặm hay 480 cây số.
Trung cộng hiện nhái
theo kiểu tàu này để chế tạo cho mình ở những xưởng đóng tàu tại Trung
cộng . Với nhịp độ chế tạo tàu kiểu 022, trước năm 2015, Trung cộng có
thể đóng xong vài chục chiếc, đủ để di chuyển hàng ngàn quân đi khắp
vùng Biển Đông.
Nguyên lý tàu đệm khí
Gần đây, nhiều nước
quan tâm đến việc nghiên cứu và chế tạo tàu đệm khí. Từ những năm 1950,
1960, các nước như Nga, Đức… đã nghiên cứu, chế tạo tàu đệm khí và trở
thành đàn anh trong lĩnh vực này. Và cho tới những năm 1980, tàu đệm khí
đã nổi tiếng là loại tàu quân sự hữu dụng đối với hải quân Nga. Gần
đây, Trung cộng cũng đã trang bị thêm nhiều tàu đệm khí cho hải quân.
Tàu đệm khí có cấu tạo
gồm thân tàu, quạt nâng, chong chóng đẩy, váy đệm khí, hệ thống lái...
Bánh lái đặt ở phần đuôi tàu đảm nhiệm việc điều khiển tàu. Váy đệm khí
được gắn chặt với phần thân tàu, giúp duy trì đệm khí dưới tàu. Chong
chóng đẩy nằm ở phía xa đuôi tàu, đóng góp lực đẩy chính cho tàu.
Điểm đặc biệt của loại
tàu này là khi di chuyển, thân tàu không chạm nước bởi nó tạo ra một
lớp đệm khí. Với nguyên tắc hoạt động này, nó không chỉ chạy trên mặt
sông, hồ, biển mà còn có thể... lướt nhẹ trên mặt đất. Loại tàu này đặc
biệt hiệu quả ở vùng có mớn nước nông hoặc bị rong rêu không sử dụng
được loại tàu chân vịt.
Do đặc thù tàu có cỡ
nhỏ, chạy nhanh nên được quan tâm nhiều trong cả quân sự lẫn dân sự.
Loại hình tàu này có thể được ứng dụng cho các loại tàu tuần tra, bảo
vệ, tàu thể thao, cứu nạn, tàu thực hiện các nhiệm vụ đặc biệt của hải
quân...
Bên cạnh đó, do là
loại tàu đa năng, hoạt động trên một vùng rộng, lưỡng cư (thủy, bộ phối
hợp), tàu đệm khí có khả năng phục vụ cứu nạn , cứu nạn sau lũ. Người ta
cho rằng nếu có sự hỗ trợ của phương tiện này, tổn thất về người ở các
trận lũ lụt vừa qua sẽ giảm thiểu rất nhiều. Điều này đã được chứng minh
từ kinh nghiệm cứu nạn sau cơn bão Katrina tại Mỹ, trong đó tàu đệm khí
được sử dụng nhiều và rất hiệu quả.
tổng hợp
__._,_.___
Reply via web post | Reply to sender | Reply to group | Start a New Topic | Messages in this topic (1) |
No comments:
Post a Comment